Từ xưa, tam cúc là một trong những trò chơi dân gian được mọi tầng lớp người dân Việt Nam ưa chuộng từ người già đến người trẻ, đặc biệt là các dịp lễ hội, ngày tết. Cách chơi tam cúc không hề phức tạp và dễ nhớ. Nếu bạn chưa rõ cách chơi tam cúc hay còn thấy khó khăn với trò chơi này thì đừng bỏ qua bài viết này nhé bởi cách đánh bài tam cúc sẽ được bật mí ngay bây giờ!
Mục Lục
Khái quát về cách đánh bài tam cúc
Bạn đang tìm hiểu đánh bài tam cúc thì không thể bỏ qua thông tin chi tiết dưới đây:
Người chơi
Nếu bạn đang tìm hiểu xem liệu chơi bài tam cúc như thế nào thì những thông tin được chia sẻ dưới đây chính là câu trả lời.
- Ai cũng có thể tham gia không phân biệt tuổi tác, nam nữ.
- Thường chơi từ 2 đến 4 người, nhưng phổ biến là 4 người.
Quân bài trong cách đánh bài tam cúc
Lá bài tam cúc được làm từ những tấm bìa cứng, hình chữ nhật dài in và hẹp trên nền trắng. Bộ bài có 32 lá được chia làm 2 gồm 16 quân đỏ và 16 quân đen. Mỗi người chơi sẽ nhận được số lượng lá bài như nhau. Tương tự cờ tướng, các quân bài tam cúc có đầy đủ các quân bài: Tướng, Sĩ, Tượng, Xe, Pháo, Mã, Tốt. Trên mỗi quân bài tam cúc sẽ được ký hiệu bằng chữ Hán có hình minh hoạ kèm theo để người chơi dễ dàng nhận biết khi tìm hiểu cách đánh bài tam cúc.
Tướng: Là quân bài có hình vị tướng với 2 lá cờ cắm sau lưng. Có duy nhất 2 quân. Quân bài màu đỏ, quân bài mạnh nhất trong bộ bài, gọi là tướng ông và màu đen gọi là tướng bà.
Sĩ: đây là loại bài có hình quan độI mũ cách chuồn. Khác với lá bài Tướng, Sĩ có 4 lá bài chia đều cho màu đỏ, đen và lá màu đỏ gọi là Sĩ điều.
Tượng/tịnh: Trên lá bài có hình con voi. Có 2 lá bài màu đỏ (gọi là tượng/tịnh hồng) và 2 lá bài màu đen (gọi là tượng/tịnh thâm). Sức mạnh sau tướng và sĩ.
Xe: Trên lá có hình cỗ xe và cũng có 4 lá bài chia thành 2 màu đỏ và đen.
Pháo: Là lá bài hình khẩu pháo và có 2 quân bài cùng màu nhau.
Mã: Trên lá bài có hình con ngựa và số lượng lá bài giống như pháo, xe, tịnh.
Tốt: Là lá bài có biểu tượng là người lính cầm giáo. Mỗi loại tốt có 5 quân, 5 đỏ và 5 đen. Quân tốt đen là lá bài thấp nhất của cả bộ bài.
Cách xếp các lá bài – cách đánh bài tam cúc
Để biết cách đánh bài tam cúc một cách dễ dàng thì bạn nên sắp xếp các lá bài sao cho thuận tiện và dễ nhìn nhất.
Đôi: Hai lá bài mà có cùng cả màu lẫn tên, nhìn giống y hệt nhau trong bộ bài Tam cúc mà anh em nên lưu ý.
Bộ ba: đó có thể là Tướng-Sĩ-Tượng hoặc bộ khác là Xe-Pháo-Mã cùng màu. . Bộ ba Tướng-Sĩ-Tượng thắng bộ ba Xe-Pháo-Mã.
Tứ tử: Bốn quân Tốt cùng màu.
Ngũ tử: Năm quân Tốt có màu sắc y hệt nhau
Những lá lẻ trong bài tam cúc không thể kết hợp thì sẽ đứng riêng.
Cách chơi bài tam cúc đơn giản nhất
Bắt đầu chơi khi tìm hiểu cách đánh bài tam cúc
Số lượng người chơi tam cúc trong cùng 1 bàn thông thường sẽ là 4 người nhưng cũng có thể chơi 2 hoặc 3 người nếu số lượng người chơi không đủ. Nếu chơi 3 người thì sẽ bỏ đi 1 quân Tốt đỏ hoặc bỏ đi 5 quân theo quy tắc. Thường là 1 tốt đỏ, 2 tướng và 1 sĩ đen, 1 sĩ điều.
Trước tiên sẽ có một người trộn bài và một người bắt cái. Cái được tính theo cách đếm theo chiều tay phải của người bắt cái và lần lượt từ Tướng, Sĩ, Xe, Pháo, Mã, Tốt. Lá bài được lật cái có tên gì thì việc dừng đếm sẽ dừng lại ở người tương ứng với tên bài được lật và đó là nhà cái và sẽ là người được chia bài đầu tiên và cũng là người là người cầm cái là điều cần ghi nhớ trong cách đánh bài tam cúc.
Tùy thuộc vào các quân bài, trong cách đánh bài tam cúc chiến thuật hay cách sắp xếp riêng mà nhà cái có thể gọi 1, 2, 3 cây, hay tứ tử, ngũ tử. những người chơi khác sẽ ra số quân theo như nhà cầm cái yêu cầu. Mọi quân bài được ra đều phải được úp xuống chiếu không cho đối phương biết.
Sau khi tất cả người chơi đã ra đủ bài thì người cầm cái sẽ phải lật bài đầu tiên. Tiếp đó sẽ lần lượt các người chơi mở bài tính theo chiều tay phải của người cầm cái. Ai có lá bài giá trị cao nhất thì được lá bài đó và giành lại được cái. Tuy nhiên, nếu thua thì không cần phải ngửa quân bài lên để tránh lộ bài.
Đặc biệt: Nếu khi lên bài có 4 hay 5 cây tốt đỏ hoặc đen thì người chơi được “Trình làng” (gọi là Tứ tử hay Ngũ tử trình làng) trước khi người cầm cái gọi cây bài đầu tiên và thắng luôn 4 hay 5 cây này. Riêng Ngũ tử còn giành quyền cướp cái ,tức là quyền gọi cây bài đầu tiên.
Lưu ý trong quá trình tìm hiểu cách đánh bài tam cúc: Lượt đánh đầu tiên, mọi người chơi không được phép ra tướng, sĩ, tượng. Nếu người chơi đánh lá bài có tướng, sĩ, hoặc tượng sẽ phải chui.
Kết thúc ván chơi – cách đánh bài tam cúc
Đến lượt gọi cuối cùng, trước khi hết tất cả các lá bài, người cầm cái có thể gọi là kết đôi (ví dụ đôi pháo hồng, đôi xe đen…) hoặc kết ba (Xe-Pháo-Mã). Việc kết ở vòng cuối sẽ giúp người chơi đạt nhiều điểm hơn. Thường quyết định thắng thua là ở vòng này theo như chia sẻ về cách đánh bài tam cúc. Kết đôi chỉ tính dừng ở đôi Xe hồng là cao nhất, đôi Tượng (đen hoặc hồng) nếu thắng thì chỉ tính là thắng lá bài bình thường không được tính là kết đôi.
Kết Tốt đen: Nếu người gọi cuối cùng là đôi tốt đen mà không có ai còn đôi lớn hơn thì người này ăn kết Tốt đen.
Đè Tốt đen, Tứ tử, Ngũ tử: Tại lượt cuối cùng, người cầm cái gọi đôi, Tứ tử, Ngũ tử Tốt đen mà có người khác ngửa bài có đôi, Tứ tử, Ngũ tử Tốt đỏ thì gọi là đè Tốt đen, Tứ tử, Ngũ tử. Lúc này, người gọi Tốt đen phải đền làng cho người đè Tốt đỏ.
Quy tắc tính điểm trong cách đánh bài tam cúc mới nhất
Sau khi hết bài thì sẽ cần tính điểm để quyết định người thắng, người thua. Cách tính điểm rất dễ dàng như sau:
– Kết đôi:
+ Nếu hai người chơi thì sẽ là 12 điểm.
+ Nếu ba người chơi thì sẽ là 6 điểm
+ Nếu bốn người chơi thì sẽ là 4 điểm
– Kết ba:
+ Nếu hai người chơi thì sẽ là 18 điểm
+ Nếu ba người chơi thì sẽ là 9 điểm
+ Nếu bốn người chơi thì sẽ là 6 điểm
– Trường hợp tứ tử, ngũ tử hoặc kết Tốt đen:
+ Nếu hai người chơi thì sẽ là 24 điểm
+ Nếu ba người chơi thì sẽ là 12 điểm
+ Nếu bốn người chơi thì sẽ là 8 điểm
– Trường hợp Tốt đỏ đè lên Tốt đen:
+ Nếu hai người chơi thì sẽ là 48 điểm
+ Nếu ba người chơi thì sẽ là 24 điểm
+ Nếu bốn người chơi thì sẽ là 16 điểm
Người gọi kết mà không bị đè sẽ là người chiến thắng và điểm của những người chơi khác sẽ được tính bằng điểm kết trừ đi những lá bài mà người chơi thắng được.
Trường hợp ván bài không có người nào gọi kết ở lượt cuối thì mọi người chơi sẽ tự so cây với nhau. Ai nhiều hơn thì người đó sẽ giành chiến thắng. Với bàn ba người ai có nhiều hơn 3 quân bài sẽ chiến thắng, với bàn 2 người nhiều hơn 8 lá bài giành chiến thắng , và nhiều hơn 2 lá bài (đối với bàn 4 người).
Qua bài hướng dẫn này bạn có thể thấy cách đánh bài tam cúc rất đơn giản, mà không tốn nhiều thời gian suy nghĩ hay tính toán. Nếu bạn không có đủ số người tham gia chơi cùng thì cũng có thể chơi online. Hy vọng tại đây bạn sẽ có những trải nghiệm thú vị với trò chơi dân gian này với cách đánh bài tam cúc trên nhé!